Foto: Fokalizator / Suzana Pajović
Način da se sačuva duh festivala iz Rovinja, koji je zastao nakon poludecenijskoga trajanja
Podgorica – Festival „Dani Mirka Kovača“ održaće se u Book Caffeu u Podgorici 13. i 14. decembra, u organizaciji Fokalizatora i uz podršku Ministarstva kulture i medija, a u programu koji slavi lik i djelo jednog od najznačajnijih crnogorskih i jugoslovenskih pisaca postmodernizma učestvovaće stvarateljke i stvaraoci iz oblasti književnosti, teatra i filma.
Program manifestacije izradilo je tročlano organizaciono tijelo – književnik Božo Koprivica, režiser Andro Martinović i doktorandkinja nauke o književnosti Sanja Vojinović, osmišljavajući način da se sačuva duh festivala iz Rovinja, koji je zastao nakon poludecenijskoga trajanja u mjestu u kome Kovač počiva. O značaju tog čina govori i podatak da su festival snažno podržali slikarka Slobodana Matić Kovač, supruga Mirka Kovača, te njegovi prijatelji književnici Filip David i Miljenko Jergović.
Program prvog dana festivala
Festival će za prolegomenu imati dva događaja koji počinju u petak, 13. decembra u isto vrijeme, na dvije lokacije. U Book Caffeu u 19 sati biće promovisana „Luda knjiga“ Boža Koprivice, o kojoj će s autorom razgovarati glavni urednik Fokalizatora Vladimir Vojinović, dok će u Crnogorskom narodnom pozorištu takođe u 19 h biti premijerno emitovan film „Stanić, stoljeće“ u režiji Andra Martinovića.
U 19:45 iste večeri u Book Caffeu biće upriličeno svečano otvaranje, s fokusom na izložbu fotografija iz života Mirka Kovača. Biće emitovane i video poruke saopštenja Slobodane Bobe Kovač, Filipa Davida i Miljenka Jergovića, dok će u programu učestvovati glumica CNP Ana Vujošević i Sanja Vojinović.
Za 20 sati u Book Caffeu zakazan je program „O Mirku Kovaču iz drugačijeg ugla“, u kome učestvuju književnik Srđan V. Tešin, režiser Branko Baletić, književnik Andrej Nikolaidis i Sanja Vojinović.
Prvi festivalski dan okončaće se tribinom u 21 sat „Pisci o Mirku Kovaču“, u kojoj će učestvovati Božo Koprivica, Dragan Radulović, Balša Brković, Vladimir Vojinović i Dragana Erjavšek.
Drugi dan festivala u znaku teatra i filma
U subotu, 14. decembra festivalska publika biće u prilici da u Book Caffeu od 18 sati sluša saopštenja na temu „Mirko Kovač i drama“, rediteljke Radmile Vojvodić, reditelja Stevana Koprivice, glumca Svetozara Cvetkovića, a uz medijaciju Vanje Kovačevića. U 19 sati u Book Caffe biće organizovana i tribina „Mirko Kovač i film“, u kojoj učestvuju režiser Lordan Zafranović, režiser Miša Radivojević, filmski kritičar Aleksandar Bečanović i režiser Andro Martinović.
Za 20 sati u Sali za sastanke u suterenu Book Caffea zakazana je projekcija filma „Lisice“, koji je snimljen po scenariju Mirka Kovača i Krsta Papića, a u režiji Papića. Tim programom biće i zatvoren ovogodišnji festival “Dani Mirka Kovača”.
Sprovod s orkestrom vrabaca
Mirko Kovač rođen je u Petrovićima 26. decembra 1938. godine. Prvi roman „Gubilište“ najavio je snažnu poetiku koja će manifestacijama u pripovijetkama, romanima, scenarijima, esejima i dramskim tekstovima učvrstiti postmodernističke obrasce preispitivanja tradicije i pozicije individue spram kolektiva. O odlasku velikana jugoslovenskoga postmodernizma (2013), Koprivica u „Ludoj knjizi“ piše ovako:
„Kovač nikog nije primao u posjetu. Bio je u bolnici u Zagrebu. Uz njegovu postelju stalno je bdjela Boba:
– Idi do kantine da nešto pojedeš.
I dok je Boba objedovala sendvič i bol, na sto je sletio vrabac. Podjelila je objed s vrapcem. Ispričala je Kovaču šta se desilo:
– To je vrabac što rije po mojoj utrobi…
Poslije sahrane sjedjeli smo na terasi u vrtu: Boba, Mirkova kći Irina, Filip David i Vera, Lordan Zafranović, Daša Drndić, Predrag Lucić, Rajko Grlić, Boris Dežulović, Miro Glavurtić, Radmila Vojvodić, Branislav Mićunović, Mirkovi crnogorski prijatelji – Istrijani Drljević i Brajović, Jasna Selimović, Tanjević, Gavro Grahovac…
Na smokvu, u vrtu, sletjelo je jato vrabaca. Sa dirigentom. Muzicirali su dvadesetak minuta.
– Bobo, dolaze li vrapci često na smokvu?
– Ne, ovo se desilo prvi put. Kako mirno preko neba promiču oblaci. U jednom oblaku nestalo je Mirkovo jato. S dirigentom. Mirkovo jato i njegova duša. Duša što titra pred čudom ljeposti. Ostala je rana, rana jednog brzojava i ptica što leti u romanu Ruganje s dušom. I zvižduk jedan usamljen kao krv što iz (sanjive) rane curi.“
