Foto: privatna arhiva
Umjetnost je oduvijek bila ovaploćenje subjektivne stvarnosti. Čin stvaralaštva istovremeno je intenzivno proživljavanje svakodnevlja i njegova delegitimizacija. Stvarajući likovni prostor hiperbolisane realnosti, ciklusom radova Vapaj sa izvora brutalne tišine, Luka Sekulić dekonstruiše stvarnost, neprekidno rasturajući iskustvo savremenog čovjeka i nanovo ga spajajući u slagalicu koja odražava haotičnost današnjice, a u čijem je središtu gotovo uvijek ljudska figura.
Jedina zakonitost Sekulićeve umjetničke igre, koju karakteriše gotovo djetinja neopterećenost kompozicijom i koloritom, u nesputanoj potrebi za samospoznajom i poimanjem okruženja, jeste prikaz ukupnosti svega što čini savremenu ljudsku egzistenciju. Nizovi istovjetnih zgrada, čvorovi magistralnih puteva, saobraćajni znaci, androidi, televizijske kutije, među paramparčadima koji oslikavaju, po riječima autora, ‘’sa jedne strane smrt, a sa druge popucali život, rasut u komadiće’’, karakteristični su motivi njegove poetike koja oslikava sveopštu konfuziju doba tehnologije i globalizacije.
U ciklusima radova Vapaj sa izvora brutalne tišine Sekulić oscilira između dva načina umjetničkog poigravanja: živahnih, šarenolikih i naivnih prikaza gradskog života u neoekspresionističkom stilu, naslikanih akrilikom i uljem na platnu, i primitivistički nacrtanog crno-bijelog rasparčanog svijeta sazdanog od tuša i akrila na papiru, orijentisanog ka uličnoj umjetnosti i brut artu. Silovitost njegovih crtačkih poteza nekada se preliva u gotovo nažvrljan, automatski pisan tekst, što doprinosi neposrednosti prosedea koji podsjeća na popunjavanje stranica dnevnika, ali i otkriva autorovu intenciju da ne samo slikovnim jezikom, već i putem teksta dopre do naslućenih saznanja o stalnom preplitanju života i smrti, ljepote i ružnoće, smisla i apsurda… Upotpunjeni brojevima, slovima i simbolima njegovi radovi pretvaraju se u kovitlac umjetničkog izraza kojim struje snažni misaoni tokovi, skriveni iza poletnosti ekspresije koja implicira autorovu erudiciju i dominantnu inspirisanost egzistencijalističkom filozofijom. Kako likovnim prikazom, tako i rukopisom, Sekulić slijedi Ničeovu ideju o vječnom vraćanju istog, ali i prepoznavanje tragičnog u veselom, stavljeno u moderan kontekst.
Primitivističkim prikazivanjem urbanog ambijenta Sekulić kao da u spajanju sivila neba i asfalta traga za djetinjim, iskonskim, prirodnim, za oslobođenjem od nametnutih zahtjeva savremenog života. Promišljajući o međuzavisnosti čovjeka i svijeta, prikazuje razglobljena ljudska tijela, sa anomalijama poput makrocefalije, kojom se preopterećenost informacijama simbolično poistovjećuje sa bolešću modernog doba, viška ili manjka udova, čime aludira na konzumerističku halapljivost ili socijalnu nesnalažljivost, ili jedva nazirućih elemenata lica rasutih po prostoru, kao metaforu duševnog rastrojstva. Fragmenarnost i nezgrapnost tijela oslikavaju odavno iščezlu cjelovitost i harmoniju duha rastrgnutog između realnosti i svijeta medija i interneta, individualnosti i konformizma, nade i očajanja… Njihovi groteskni izrazi lica, zgrčeni u nečujnom munkovskom kriku koji ih izjeda iznutra, razotkrivaju sav potiskivani nemir i tjeskobu čovjeka upletenog u skrivene mehanizme društvene iluzije.
Siluete koje Sekulić stvara, najčešće prikazane u međusobnoj interakciji, u bolnom su grču, bijesu, histeriji, zatočenici sopstvenog društvenog života, osuđeni na sebe i druge. Zarobljeni u emocionalnoj inhibiciji i otuđenju, koje, između ostalog, oslikavaju njihova torza u formi ratničkih oklopa, nesposobni su za ostvarenje prijateljske ili ljubavne bliskosti, iako za njom vape. Oni, kao mučitelji jedni drugima, zarobljeni u ukrašenom paklu, podsjećaju na likove drame Iza zatvorenih vrata Žan-Pola Sartra, prepoznatljive po citatu: ‘’Pakao, to su drugi’’. Srcoliki oblici pod njihovim grudima nerijetko uokviruju krst kao religijski simbol, poprimajući mehanizovanu formu. Pored ambivalentnog odnosa prema religiji, Sekulićevi radovi nude i mnoštvo tumačenja o mnogobrojnim fenomenima stvarnosti: porodici, rodnim pitanjima, nauci, umjetnosti…
Posebno kritikujući marginalizaciju kulture, ovaj umjetnik afirmiše stvaralaštvo kroz svoju umjetničku igru oneobičavanja, prikrivanja i odgonetanja, kojom osvješćuje koliko i zanosi, zabrinjava koliko i zadivljuje. Sekulićeva djela upućuju na to da se Ničeov natčovjek može prepoznati u umjetniku, koji se stvaranjem o životu izdiže iznad života i u dokolici i stvaralačkom impulsu pronalazi sopstveni intimni univerzum, spasenje i cjelovitost.
* Tekst pisan povodom izložbe slika Luke Sekulića koja je realizovana u Centru savremene umjetnosti Crne Gore, u Dvorcu Petrovića.
