Damir Suljević (Foto: CGO)
Podgorica –“Izražavamo zabrinutost zbog obima dodjele tzv. počasnih državljanstava od strane Vlade Dritana Abazovića u tehničkom mandatu, a posebno imajući u vidu da se, suprotno preporukama Evropske komisije (EK), najveći broj tih državljanstava veže za kontroverzni Program ekonomskog državljanstva”, saopštio je Damir Suljević iz Centra za građansko obrazovanje.
On je naveo da posljednji podaci koje je CGO dobio od Ministarstva unutrašnjih poslova, u skladu sa Zakonom o slobodnom pristupu informacijama, ukazuju da je ova Vlada od 31. avgusta do 8. novembra 2022. godine dodijelila novih 296 državljanstava, od čega 292 na prijedlog predśednika Vlade, a četiri na prijedlog predśednika Crne Gore.
“Za pet državljanstava u rješenjima nije preciziran državni interes, dok je za ostalih 287 obrazloženo da su dodijeljena shodno Programu ekonomskog državljanstva. Najveći broj lica koja su u ovom periodu dobila državljanstvo porijeklom je iz Rusije (110), zatim Kine (67) i SAD (24)”, saopštio je Suljević.
Suljević dodaje da je s ovim presjekom “broj dodijeljenih državljanstava po ovom diskrecionom osnovu porastao na 1072.”
“Od tog broja, čak 682 državljanstva dato je u periodu od smjene vlasti, odnosno od 28. decembra 2020. do 8. novembra 2022. godine, pri čemu 363 u mandatu Vlade Dritana Abazovića, a od čega najveći broj od kad je toj Vladi izglasano nepovjerenje. Preciznije, 61 državljanstvo u punom mandatu Vlade Abazovića, a 302 državljanstva, ili preko 80%, nakon 19. avgusta 2022.godine i gubitka povjerenja u Skupštini Crne Gore, odnosno u tehničkom mandatu. CGO napominje da nema podatke od 8. novembra do danas kad je riječ o ovom pitanju, a imajući u vidu ovu dinamiku za pretpostaviti je da je taj broj značajno veći”, navodi se Suljevićevoj analizi.
Iz CGO su podśetili da EK u svom posljednjem Izvještaju za Crnu Goru za 2022. godinu ponavlja ranije kritike na račun Programa eknomskog državljanstva, naglašavajući i da je Vlada Abazovića umjesto da uđe u fazu gašenja ovog programa smanjila finansijske kriterijume, odnosno bankarsku garanciju za 2.5 miliona EUR na 1 milion EUR, za prijem po osnovu ovog programa, ali i dodala neke druge privilegije već privilegovanim podnosiocima zahtjeva za ekonomsko državljanstvo.
“’Ovaj program uspostavlja rizike kao što su pranje novca, utaja poreza, finansiranje terorizma, korupcija i infiltracija organizovanog kriminala i treba ga prekinuti,’ kaže EK u generalnim preporukama. U dijelu, gdje se ovo pitanje detaljno elaborira poruka je decidnija: ‘U svom četvrtom i petom izvještaju u okviru mehanizma suspenzije viza, EK je preporučila Crnoj Gori da što prije u potpunosti ukine šemu ekonomskog državljanstva. Crna Gora još uvijek nije realizovala ovaj zahtjev’. Takođe, EK opominje: ‘Vizna politika Crne Gore nije u potpunosti usklađena sa politikom EU i Crna Gora još uvijek nije prekinula svoj Program ekonomskog državljanstva, uprkos prethodnim preporukama i obavezama,’ iz čega je jasno da Vlada svjesno dovodi u pitanje ukidanje bezviznog režima za građane i građanke Crne Gore i ignoriše ozbiljna upozorenja iz EK zarad određenih partikularnih interesa,” decidan je Suljević
Iz CGO su naveli da će, zbog transparetnosti ovog pitanja i pune dostupnosti informacija za sve zainteresovane, objaviti puna imena i osnove za sve koji su do sada dobili državljanstvo po privilegovanoj proceduri.